W polskim prawie rodzinnym wysokość alimentów ustalana jest na podstawie dwóch głównych czynników: usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego (art. 135 k.r.o.). Zasadniczo alimenty zasądzane są na bieżące potrzeby, a nie na przyszłość. Oznacza to, że sąd bierze pod uwagę koszty utrzymania dziecka na dzień zamknięcia rozprawy, takie jak wyżywienie, ubranie, edukacja, czy środki higieny, a nie wydatki przyszłe i niepewne.
Czy oznacza to, że wydatki przyszłe nigdy nie są brane pod uwagę przy ustalaniu obowiązku alimentacyjnego?
Nie do końca. W pewnych sytuacjach sądy mogą uwzględnić wydatki przyszłe przy ustalaniu wysokości alimentów, ale nie mogą one być jedynym czynnikiem determinującym. Przykłady sytuacji, w których sądy mogą uwzględnić wydatki przyszłe:
- Koszty leczenia i terapii: jeżeli dziecko cierpi na przewlekłą chorobę, sąd może uwzględnić przyszłe koszty leczenia, rehabilitacji, czy leków.
- Koszty edukacji: sąd może wziąć pod uwagę przyszłe koszty nauki dziecka. Przykładowo czesne na studiach, jeśli dziecko ma dobre wyniki w nauce i planuje dalszą edukację.
Alimenty, a przyszłe wydatki – o czym należy pamiętać?
Należy jednak pamiętać, że:
- Sąd przy ustalaniu obowiązku alimentacyjnego musi wziąć pod uwagę również możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego
- Przyszłe wydatki są usprawiedliwione i udokumentowane. Nie można bowiem brać pod uwagę wydatków przyszłych i niepewnych, np. kosztów leczenia przy niezdiagnozowanej na dzień orzekania chorobie.
- Sąd nie może zasądzić alimentów na przyszłość. W przypadku zmiany stosunków i pojawienia się po wydaniu orzeczenia nowych wydatków, uprawniony może wystąpić z pozwem o podwyższenie alimentów. Kiedy można żądać podwyższenia alimentów pisałam tutaj.
Podsumowanie
Podczas ustalania obowiązku alimentacyjnego sądy zazwyczaj koncentrują się na obecnych potrzebach i możliwościach zarobkowych stron postępowania. Jednakże, w pewnych przypadkach, konkretne i uzasadnione wydatki przyszłe mogą być brane pod uwagę. Oczywiście pod warunkiem, gdy są one bezpośrednio związane z potrzebami uprawnionej osoby i mogą być udokumentowane.
Pamiętajmy jednak, że każda sprawa jest rozpatrywana indywidualnie, a ostateczne orzeczenia zależą od szczegółów każdej konkretnej sytuacji życiowej. Dlatego w przypadku wątpliwości zaleca się skonsultowanie sprawy z doświadczonym adwokatem rodzinnym, który pomoże dokładnie zrozumieć prawa i obowiązki każdej ze stron.