Darowizna bez zgody małżonka a podział majątku

W małżeństwie, w którym obowiązuje tzw. wspólność majątkowa większość dóbr nabytych w trakcie trwania związku należy do obojga małżonków. Jednak nie każdy zdaje sobie sprawę, że dokonanie darowizny z tego wspólnego majątku wymaga zgody drugiego małżonka. Brak takiej zgody może prowadzić do poważnych konsekwencji, zwłaszcza podczas podziału majątku po rozwodzie.

Podstawy prawne dotyczące darowizn w małżeństwie

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt. 4 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (k.r.o.), aby dokonać darowizny z majątku wspólnego, potrzebna jest zgoda drugiego małżonka. Wyjątkiem będą tu jedynie drobne darowizny, zwyczajowo przyjęte, takie jak prezenty świąteczne czy urodzinowe.

Co się dzieje, jeśli jedna osoba dokona darowizny bez zgody małżonka? Taka umowa nie jest od razu nieważna, ale wprowadza ją w stan tzw. bezskuteczności zawieszonej. Oznacza to, że umowa jest ważna, ale jej skuteczność zależy od potwierdzenia przez drugiego małżonka. Potwierdzenie może nastąpić nawet po zakończeniu wspólności majątkowej, np. po rozwodzie. Jeśli jednak drugi małżonek odmówi potwierdzenia lub nie zrobi tego w wyznaczonym terminie, umowa staje się nieważna od momentu jej zawarcia.

Skutki prawne darowizny bez zgody małżonka

Darowizna bez zgody małżonka może zostać uznana za bezskuteczną w stosunku do majątku wspólnego. Sąd może uznać, że zbycie majątku wspólnego bez zgody drugiego małżonka było pozorne i nie miało uzasadnienia w potrzebach rodziny. Na przykład, jeśli jeden z małżonków przekazał dużą sumę pieniędzy dziecku bez zgody drugiego małżonka, a nie było to związane z pilnymi potrzebami rodziny, sąd może uznać, że darowizna była działaniem na szkodę małżonka. W takim przypadku wartość darowizny zostanie uwzględniona w podziale majątku.

Kiedy darowizna jest usprawiedliwiona?

Nie każde zbycie majątku wspólnego zostanie uznane za bezprawne. Jeśli darowizna była związana z ważnymi potrzebami rodziny, np. pokryciem kosztów leczenia czy edukacji dziecka, sąd może uznać ją za uzasadnioną. Jednak w przypadku, gdy darowizna nie ma związku z potrzebami rodziny, a jej wartość jest znaczna, istnieje ryzyko, że sąd uzna ją za bezskuteczną.

Podsumowanie

Darowizny dokonane bez zgody małżonka mogą prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych, w tym do uwzględnienia ich wartości w podziale majątku. W celu uniknięcia sporów i komplikacji, dokonanie darowizny z majątku wspólnego powinno być poprzedzone zgodą obojga małżonków. Jest to istotne wówczas,  gdy nie są to drobne, zwyczajowo przyjęte prezenty.

Zapamiętaj:

• Zgoda małżonka jest wymagana przy darowiznach z majątku wspólnego.
• Darowizna bez zgody może zostać uznana za bezskuteczną.
• Wartość darowizny może zostać wliczona do majątku wspólnego w przypadku podziału.

Jeśli zainteresował Cię ten temat, warto również zapoznać się z artykułem dotyczącym zbycia firmy bez zgody małżonka, dostępnym tutaj.