Zdarza się, że w trakcie funkcjonowania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością zachodzi konieczność jej dofinansowania, tj. pozyskania przez spółkę środków finansowych na bieżącą działalność lub inwestycje. Wówczas wspólnicy stają przed koniecznością wyboru najkorzystniejszej zarówno z ich punktu widzenia, jak i spółki formy jej dofinansowania. Chodzi o przede wszystkim o kwestie podatkowe.
Podwyższenie kapitału zakładowego spółki
Pierwszym sposobem dokapitalizowania spółki jest podwyższenie kapitału zakładowego spółki. Może to nastąpić poprzez podwyższenie wartości nominalnej udziałów istniejących lub ustanowienie całkowicie nowych (art. 257 § 2 k.s.h.).
Podwyższenie kapitału zakładowego co do zasady będzie neutralne podatkowo pod kątem podatków dochodowych. Niemniej jednak przy podwyższeniu kapitału zakładowego powstanie zobowiązanie z tytułu podatku od czynności cywilnoprawnych w stawce 0,5% od podstawy opodatkowania. Zgodnie z art. 6 ust 9 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wartość tę pomniejsza się o koszty związane z procedurą jego podwyższenia, tj. o kwotę taksy notarialnej wraz z podatkiem od towarów i usług pobranej przez notariusza oraz opłaty związane z rejestracją zmian w KRS (500 zł). Pomimo, że podwyższenie kapitału zakładowego następuje dopiero z chwilą wpisania tej zmiany w rejestrze przedsiębiorców to PCC należy rozliczyć już wcześniej, tj. w terminie 14 dni od dnia podjęcia uchwały wspólników w sprawie podwyższenia kapitału zakładowego.
Pożyczka
Drugim sposobem dofinansowania spółki jest pożyczka udzielona przez wspólników spółce. Pożyczka może być udzielona nieodpłatnie, tzn. bez oprocentowania, przy czym wiązać się to będzie z pewnymi konsekwencjami, o czym poniżej.
Udzielenie pożyczki spółce podobnie jak podwyższenia kapitału zakładowego co do zasady będzie neutralne podatkowo pod względem podatków dochodowych. Dla pożyczkodawcy udzielona pożyczka nie jest kosztem uzyskania przychodu, a zwrócona przychodem. Natomiast dla pożyczkobiorcy odwrotnie, tj. otrzymana pożyczka nie jest przychodem, a zwrócona kosztem jego uzyskania. Obowiązek podatkowy powstanie jednak w sytuacji, gdy wspólnik spółki z o.o. udzieli tej spółce nieoprocentowanej pożyczki. Otrzymanie gotówki w ramach nieoprocentowanej pożyczki stanowi bowiem przychód z nieodpłatnych świadczeń, którego wysokość stanowią odsetki, jakie należałoby uiścić w wolnym i niespekulacyjnym obrocie prawnym (por. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 1 marca 2011 roku, sygn.. akt II FSK 1938/09, publ. LEX).
Ewentualne skutki podatkowe mogą pojawić się również przy umorzeniu przez wspólnika pożyczki. W takiej sytuacji po stronie spółki (pożyczkobiorcy) może powstać przychód. Neutralność podatkowa odnosi się wyłącznie do należności głównej, tzn. kwoty pożyczki. Natomiast w odniesieniu do kosztów zaciągnięcia pożyczki będą one uznawane odpowiednio za przychód (dla wspólnika) i koszt uzyskania przychodu (dla spółki).
Warto również wskazać, że pożyczka udzielona spółce przez jej wspólnika jest zwolniona z podatku od czynności cywilnoprawnych (art. 9 pkt 10 lit i ustawy o podatku o czynności cywilnoprawnych).
Dopłata
Dofinansowanie spółki może nastąpić również poprzez wniesienie do niej dopłat. Zgodnie z art. 177 § 1 k.s.h. obowiązek wniesienia dopłat musi wynikać z postanowień umowy spółki. Ratio legis rozwiązania zawartego w art. 177 § 1 k.s.h. jest takie, że każdy wspólnik musi mieć świadomość, jakie dodatkowe zobowiązanie może zostać na niego nałożone wolą większości.
Również w odniesieniu do dopłat ustawodawca na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych przyjął koncepcję neutralności dopłat. Zarówno ich wniesienie, jak i zwrot nie stanowi przychodu lub kosztu po stronie wspólnika, jak i spółki. Tym samym, kwota dopłat wniesionych do spółki z o.o. nie jest uwzględniana przy ustalaniu wysokości podstawy opodatkowania w podatku CIT. Następuje to jednak pod warunkiem, że dopłaty zostały wniesione zgodnie z przepisami kodeksu spółek handlowych.
Dopłaty wspólników podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Stawka podatku od czynności cywilnoprawnych wynosi 0,5% podstawy opodatkowania (kwoty dopłat). Podatek powinien zostać zapłacony przez spółkę w terminie 14 dni od dnia podjęcia przez wspólników uchwały o wniesieniu dopłat.
Jak widać dofinansowanie spółki z o.o. może nastąpić na kilka sposobów. Wybór konkretnego rozwiązania zależy przede wszystkim od okoliczności i celu, jaki przyświeca dofinansowaniu.
Artykuł został opublikowany również na portalu Infor.pl