Jak ustanowić zarząd sukcesyjny?

Sukcesja to temat, który budzi wiele emocji, ale i obaw. Tymczasem zapewnienie ciągłości działania firmy po śmierci właściciela można dobrze zaplanować — ustanawiając zarząd sukcesyjny jeszcze za życia. Dowiedz się, jak zrobić to krok po kroku. Zarządca sukcesyjny obejmuje funkcję dopiero po śmierci przedsiębiorcy i tymczasowo zarządza firmą, aż do zakończenia spraw spadkowych. Przeczytaj również: Zarząd sukcesyjny – jak zabezpieczyć firmę na wypadek śmierci właściciela?

Jak ustanowić zarząd sukcesyjny za życia przedsiębiorcy?

Najlepszym rozwiązaniem jest zaplanowanie sukcesji w firmie za życia właściciela firmy. Ustanowienie zarządu sukcesyjnego sprowadza się do formalnego powołania zarządcy sukcesyjnego i zgłoszenia tego faktu do CEIDG. Procedura jest stosunkowo prosta i składa się z kilku kroków:

• Wybór zarządcy sukcesyjnego: Przedsiębiorca musi zdecydować, kto będzie pełnić rolę zarządcy po jego śmierci. To kluczowa decyzja – warto wybrać osobę odpowiedzialną, która poradzi sobie z prowadzeniem firmy w trudnym okresie.
• Uzyskanie zgody kandydata: Wybrana osoba musi wyrazić pisemną zgodę na pełnienie funkcji zarządcy sukcesyjnego.
• Sporządzenie oświadczenia o powołaniu: Przedsiębiorca przygotowuje oświadczenie o powołaniu zarządcy sukcesyjnego (w formie pisemnej). W oświadczeniu wskazuje się konkretną osobę na zarządcę sukcesyjnego (oraz ewentualnie zarządcę rezerwowego).
• Zgłoszenie do CEIDG: Kluczowym etapem jest zgłoszenie zarządcy sukcesyjnego do CEIDG. Można to zrobić online lub składając wniosek w urzędzie gminy/miasta. We wniosku o wpis do CEIDG podaje się dane wybranej osoby jako przyszłego zarządcę sukcesyjnego. Rejestracja ta powoduje oficjalne ustanowienie zarządu sukcesyjnego, który „uaktywni się” z chwilą śmierci przedsiębiorcy.

Kto może zostać zarządcą sukcesyjnym?

Zarządcą sukcesyjnym może być wyłącznie osoba fizyczna, która ma pełną zdolność do czynności prawnych (czyli najprościej mówiąc – osoba pełnoletnia, nieubezwłasnowolniona). Może to być ktoś z rodziny (np. małżonek, dorosłe dziecko), zaufany współpracownik, a nawet profesjonalista spoza firmy, np. doradca biznesowy czy prawnik – kluczowe, by była to osoba godna zaufania, znająca specyfikę przedsiębiorstwa i gotowa wziąć na siebie odpowiedzialność za kierowanie firmą. Prawo nie wymaga specjalnych licencji ani kwalifikacji zawodowych od zarządcy sukcesyjnego. Ważne jednak, aby osoba ta nie była prawomocnie skazana zakazem prowadzenia działalności gospodarczej. Ponadto, zarządcą sukcesyjnym nie może zostać osoba prawna (np. inna firma czy spółka) – funkcję tę może pełnić tylko konkretny człowiek, wskazany z imienia i nazwiska.

Warto dodać, że w jednym momencie funkcję zarządcy sukcesyjnego może pełnić tylko jedna osoba. Przedsiębiorca ma jednak możliwość wskazania tzw. zarządcy rezerwowego. Jest to druga, alternatywna osoba, która obejmie funkcję zarządcy sukcesyjnego, jeśli pierwszy wyznaczony kandydat nie będzie mógł jej sprawować (np. odmówi, zrezygnuje, zachoruje lub sam umrze zanim przejmie zarząd). Dane takiego „rezerwowego” zarządcy również zgłasza się do CEIDG w trakcie życia przedsiębiorcy. Dzięki temu mamy pewność, że nawet jeśli pierwotnie wybrana osoba z jakiegoś powodu nie będzie mogła pełnić swojej roli, istnieje plan B zapewniający ciągłość zarządzania firmą.

O tym czy i jak ustanowić zarząd sukcesyjny po śmierci przedsiębiorcy napiszę w kolejnym wpisie.