Nieprawidłowo wystawione świadectwo pracy w szczególnych warunkach – co robić?

Nie ulega wątpliwości, że pracodawca ma obowiązek wystawić świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach lub zamieścić informację o wykonywaniu takich prac w świadectwie pracy. Jest to podstawa do ubiegania się przez pracownika o wcześniejszą emeryturę lub rekompensatę z tytułu pracy w szczególnych warunkach. Niemniej zdarza się, że pomimo dysponowania świadectwem wykonywania prac w szczególnych Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmawia przyznania emerytury lub rekompensaty z uwagi na błędy zawarte w treści świadectwa. Najczęściej dotyczy to nieprawidłowego opisania charakteru prac, wykonywanych przez pracownika lub zajmowanego przez niego stanowiska. Świadectwo pracy musi być bowiem zawierać opis stanowiska i wykonywanych prac, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Nawet niewielka różnica w opisie może drogo kosztować pracownika.

Co zrobić, jak pracodawca wystawił nieprawidłowe świadectwo pracy?

W sytuacji, gdy pracodawca w ogóle nie wystawił świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach lub świadectwo zostało co prawda wystawione, ale zawiera błędy najprostszą drogą będzie zwrócenie się do pracodawcy z wnioskiem o jego wystawienie lub sprostowanie. Prawdziwy problem pojawia się wtedy…

Gdy pracodawca już nie istnieje lub nie ma z nim kontaktu

Wówczas w sytuacji, gdy organ rentowy odmawia przyznania wcześniejszej emerytury lub rekompensaty pracownikowi pozostaje złożenie odwołania do sądu okręgowego. Nieprawidłowo wystawione świadectwo pracy poprzez błędne wskazanie charakter pracy oraz stanowiska pracownika nie może stanowić wyłącznej podstawy do odmowy mu wcześniejszej emerytury lub przyznania rekompensaty z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. To samo dotyczy, gdy świadectwo takie nie zostało w ogóle wystawione.

Zamiast dokumentów – zeznania świadków

Postępowanie sądowe w sprawach o świadczenia emerytalno-rentowe odmiennie niż postępowanie przed organem rentowym nie podlega żadnym ograniczeniom. Oznacza to, że w postępowaniu sądowym charakter wykonywanej pracy można wykazać przy pomocy wszelkich dowodów, w tym także zeznań świadków i przesłuchania stron, a dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy. Praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych szczególnych warunkach lub w szczególnym.

Pracownik, posiadający wadliwe świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych, może opierając się na zeznaniach świadków, w tym innych pracowników zakładu pracy, udowodnić ten sporny okres świadczenia pracy (por. wyrok Sądu Najwyższego z 25.07.1997 r., sygn.. akt II UKN 186/97, publ. LEX).

Podsumowanie

Jak zostało wskazane powyżej brak świadectwa pracy w szczególnych warunkach lub nieprawidłowo wystawione świadectwo pracy nie pozbawia pracownika prawa do wcześniejszej emerytura czy rekompensaty z tytułu pracy w szczególnych warunkach.  W przypadku otrzymania odmownej decyzji z ZUSu, ubezpieczony w terminie 30 dni powinien złożyć do sądu okręgowego odwołanie od decyzji, przedstawiając argumentację i dowody na potwierdzenie swoich racji.

Artykuł został opublikowany również na portalu INFOR.PL