Opodatkowanie alimentów na byłego małżonka

Temat alimentów dla byłego małżonka często budzi wiele pytań, szczególnie jeśli chodzi o ich opodatkowanie. W polskim prawie alimenty zasądzone na rzecz byłego małżonka nie są obojętne podatkowo. Powyższe oznacza, że w pewnych sytuacjach były małżonek zobowiązany będzie do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych. Zgodnie bowiem z art. 20 ustawy o podatku dochodowym (PIT) alimenty stanowią przychody z innych źródeł. 

Zwolnienie z opodatkowania PIT

Ustawodawca w odniesieniu do alimentów przewidział zwolnienie podatkowe, które jednak ograniczył limitem. Alimenty od byłego małżonka otrzymane na podstawie wyroku sądu lub ugody sądowej, są wolne od podatku PIT do kwoty  700 zł miesięcznie.

Zatem w sytuacji, gdy alimenty przekraczają kwotę 700 zł wystąpi opodatkowanie alimentów. Konieczne wówczas będzie odprowadzenie z tytułu nadwyżki podatku dochodowego. Podatnik ten fakt powinien wykazać w zeznaniu rocznym PIT-36, jako „przychód z innych źródeł”.

Podstawa wypłaty alimentów 

Aby móc skorzystać ze zwolnienia podatkowego, alimenty muszą być ustalone albo wyrokiem sądu, albo ugodą sądową. A co z ugodą mediacyjną? Czy alimenty na rzecz byłego małżonka ustalone na podstawie ugody mediacyjnej również korzystają ze zwolnienia do kwoty 700 zł miesięcznie?

To zależy czy taka ugoda została zatwierdzona przez sąd czy nie. W pierwszym przypadku, tj. gdy ugoda mediacyjna została zatwierdzona przez sąd, alimenty na rzecz byłego małżonka korzystają ze zwolnienia PIT. Wynika to z tego, że ugoda zawarta przed mediatorem, po jej zatwierdzeniu przez sąd, ma moc prawną ugody zawartej przed sądem. Zatem jest ona tożsama z ugodą sądową.

Jeśli zawarto ugodę mediacyjną i nie zwrócono się do sądu o jej zatwierdzenie, alimenty podlegają opodatkowaniu PIT, bez względu na ich wysokość. To samo dotyczy sytuacji, gdy alimenty są wypłacane na podstawie pisemnej ugody zawartej pomiędzy byłymi małżonkami lub na podstawie ustnego porozumienia.

Darowizna zamiast alimentów

Niekiedy byli małżonkowie umawiają się na pewien rodzaj wsparcia finansowego po rozwodzie. W takiej sytuacji otrzymane przez byłego małżonka kwoty również podlegają opodatkowaniu. Po rozwodzie organy podatkowe traktują byłych małżonków jako osoby obce. Przepływy pomiędzy nimi organy podatkowe mogą potraktować jako darowiznę. W konsekwencji zostanie naliczony od nich podatek, o ile przypływy te przekraczają kwotę 5733 zł w okresie ostatnich 5 lat.